Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Doroteuszem Fionikiem, organizatorem tegorocznych Dni Kultury i Piśmiennictwa Słowiańskiego.
Materiał przygotowała Katarzyna Kiczko
Prolog
ІІІ ДНИ СЛАВЯНСКОЙ ПИСЬМЕННОСТИ И КУЛЬТУРЫ
500 – lecie drukarstwa białoruskiego i wschodniosłowiańskiego
19 MAJA (piątek)
BIELSKI DOM KULTURY W BIELSKU PODLASKIM, ul. 3-go Maja 2
12.00 oraz 18.00
Folk-rock opera (musical)
WSIESŁAW CZARODZIEJ
Autor scenariusza, muzyki i tekstu: Roman Arłou
20 MAJA (sobota)
PARK KRÓLOWEJ HELENY – amfiteatr miejski
14.00-17.00
KIERMASZ KSIĄŻKI
Spotkania z autorami
KOROWODY I KONCERT ZESPOŁÓW
Chocisławianie (Chocisław, Polesie, Białoruś), Chór im. Aleksandra Raszczyńskiego (Mińsk), Hramnicy (Mińsk), U nieskładowaje (Mińsk), wykonawcy folk-rock opery „Wsiesław Czarodziej” (Mińsk)
21 MAJA (niedziela)
Św. Jana Teologa
PARK KRÓLOWEJ HELENY – amfiteatr miejski
13.00 – 17.00
KIERMASZ KSIĄŻKI
Spotkania z autorami
Warsztaty języka cerkiewno-słowiańskiego
Wystawa plenerowa, poświęcona 500-leciu białoruskiej książki drukowanej
KONCERT ZESPOŁÓW
Padlaski Wianok (Białystok), Spadczyna (Bielsk Podlaski), Żemerwa (Studziwody), Bylina (Wisaginas, Litwa), chór im. A. Raszczyńskiego (Mińsk), Kachanaczka (Mińsk), Hramnicy (Mińsk)
22 MAJA (poniedziałek)
św. Mikołaja Cudotwórcy
MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W BIELSKU PODLASKIM
14.00
MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA INTERDYSCYPLINARNA
W programie:
prezentacja wydawnictw, poświęconych dziełu dr Franciszka Skoryny
wykłady z historii, kultury, literatury, muzyki
wystawa bielskich starodruków słowiańskich oraz ksiąg metrykalnych z XVII-XVIII w.
BIELSKI DOM KULTURY
19.00
Spektakl teatralny o patronie szkoły w wykonaniu młodzieży z Zespołu Szkół z Dodatkową Nauką Języka Białoruskiego im. J. Kostycewicza w Bielsku Podlaskim; reżyseria Joanna Troc.
Koncert zespołu „Bylina” (Wisaginas, Litwa)
23 MAJA (wtorek)
MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA W BIELSKU PODLASKIM
9.00
MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA INTERDYSCYPLINARNA
Wykłady z historii, kultury, literatury, muzyki, etnografii
CERKIEW OPIEKI MATKI BOŻEJ (POKROWSKA) W BIELSKU PODLASKIM
17.00
CAŁONOCNE CZUWANIE
Śpiewa melodiami bizantyjskimi dr Marcin Abijski
24 MAJA (środa)
św. Cyryla i Metodego
CERKIEW OPIEKI MATKI BOŻEJ (POKROWSKA) W BIELSKU PODLASKIM
10.00
LITURGIA ŚWIĘTA
25 MAJA (czwartek)
BIELSKI DOM KULTURY
11.00
Spektakl dla dzieci: „A mnie nie soramna”; reżyseria Kaciaryna Awierkawa.
Teatr Białoruskiej Dramaturgii (Mińsk, Białoruś)
18.00
Spektakl „Dydaktyka” z Taccianą Marchel; reżyseria Aleksander Marczanka.
Teatr Białoruskiej Dramaturgii (Mińsk)
26 MAJA (piątek)
BIELSKI DOM KULTURY
11.00
Spektakl dla dzieci: „A mnie nie soramna”, Teatr Białoruskiej Dramaturgii (Mińsk)
WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE:
21 maja
Cerkiew Opieki Matki Bożej w Bielsku Podlaskim
godz. 9.00 Liturgia Święta, śpiewana przez zespół chóralny „Bylina” (Wisaginas, Litwa)
20-21 maja
Park Królowej Heleny – amfiteatr miejski
13.00 – 17.00 Pokazy mody białoruskiej, inspirowanej wzornictwem ludowym;
projektantka Nadia Kuzniecowa z Mińska
Kiermasz rękodzieła ludowego i artystycznego: stoisko etno-sklepu „Cudounia” z Grodna
Warsztaty języka cerkiewno-słowiańskiego
22 maja
II LO z BJN im. B. Taraszkiewicza oraz Kompleks Szkół z DNJB im. J. Kostycewicza
Spotkania z naukowcami z Mińska, Brześcia, Grodna i Kaługi
25 maja
Miejska Biblioteka Publiczna w Bielsku Podlaskim
16.00 „Raspisany kwadrat” – spotkanie autorskie z Andrzejem Stepaniukiem
Bielski Dom Kultury
19.30 Prezentacja zbioru utworów scenicznych „Francysk Skaryna i współczesność”
————————–
500 – lecie
W 2017 r. kulturalny świat słowiański i europejski obchodzi doniosłą rocznicę 500 – lecia białoruskiego i wschodniosłowiańskiego drukarstwa. W 1517 r. dr Franciszek Skoryna wydrukował w czeskiej Pradze pierwszą księgę: ПСАЛТИРЬ (Psałterz), w ruskiej redakcji językowej. Było to dwadzieścia lat po stworzeniu w 1496 r. w Bielsku rękopiśmiennego ПРОЛОГА (Prologu), najstarszej, zachowanej księgi z naszego miasta.
Franciszek Skoryna urodził się w prawosławnej rodzinie Łukasza w Połocku, mieście św. ihumenii Eufrozyny. Podobnie jak orędowniczka, polubił słowo pisane i księgi ponad wszystko. Edukował się w Krakowie i Padwie, otrzymując tytuł doktora medycyny. Zgłębiał też teologię, przygotowując się do wydania „Biblii” w języku ruskim. Do 1519 r. wydrukował 23 księgi Starego Testamentu. Już w Wilnie, w 1522 r. wydał МАЛУЮ ПОДОРОЖНУЮ КНИЖЫЦУ (Małą książkę dla podróżnych), zaś trzy lata później АПОСТОЛ (Dzieje Apostolskie).
Białorusin Franciszek Skoryna był człowiekiem renesansu, nowatorskim, głęboko jednakże zakorzenionym w tradycyjną kulturę wschodnich Słowian. Ryciny, inicjały, zastawki i liternictwo jego dzieł do dziś przemawiają z niezwykłą mocą. Autorskie przekłady oraz przedmowy do ksiąg stanowią aktualny wzorzec do wykorzystywania. Nasz nauczyciel o. dr Grzegorz Sosna niejednokrotnie odwoływał się do języka ksiąg, drukowanych przez Skorynę. Uważał ten język za doskonałą bazę leksykalno-fonetyczną dla współczesnych podlaskich Białorusinów.
Franciszek Skoryna wyprzedził epokę o prawie pół wieku. Po wydrukowaniu w 1525 r. jego „Apostoła” nastąpiła czterdziestoletnia przerwa we wschodniosłowiańskim drukarstwie. Przerwał ją dopiero w 1564 r. Iwan Fiodorowicz, drukując w Moskwie także „Apostoł”. Pięć lat później, w 1569 r. tenże drukarz, wraz z Piotrem Mścisławcem i Hryniem Iwanowiczem wydrukowali w Zabłudowiu pierwszą księgę na Podlasiu – ЕВАНГЕЛИЕ УЧИТЕЛЬНОЕ (Ewangelia pouczająca). Ale to już następna historia.
za: https://www.facebook.com/events/440668619628755/?fref=ts
